Cuma, Mart 29, 2024

Kürtaj (Küretaj)

Kürtaj  veya daha doğru tabiriyle “küretaj” genel anlamda rahim içindeki gebeliğin boşaltılması yani alınması anlamına gelmektedir. D/C veya D&C şeklinde kısaltılabilir. Dilatasyon küretaj ın kısaltmasıdır. Dilatasyon rahim ağzının genişletilmesi anlamında kullanılır. Rahim ağzının genişletilmesi rahim içerisine küretajı yapmak için gerekli aletleri (küret veya aspiratör) sokabilmek için gereklidir. Bu genişletme işlemi için ince çubuk şeklinde kalınlıkları giderek artan bujiler kullanılır.

Kürtaj hiçbir zaman bir aile planlaması yöntemi değildir.

Kürtaj gebelik sonlandırılması için yapılması dışında düşük yapan kişilerde rahim içinde eğer gebeliğe ait parçalar kaldıysa bunları temizlemek için de yapılabilir.

Küretaj aslında bir anlamda rahim içinin temizlenmesidir. Örneğin gebe olmayıp uzun süreli ve fazla adet gören kadınlara da küretaj gerekebilir. Buradaki yapılan işlemin adı tanısal amaçlı yani probe küretaj (P/C) dır. Yapılan küretaj sonrası kanama kesilir ve alınan rahim içi dokusu patolojiye gönderilerek kanamanın nedeni araştırılır. Bu şekilde veya nadiren rahim içerisindeki küçük polip benzeri oluşumların alınması amacıyla küratal tedavi amacıyla da yapılabilir.

Gebelik tahliyesi amacıyla yapılan kürtajlarda (legal küretaj) yasal sınır ülkemiz için “son adet tarihinden itibaren 10 hafta”dır. Son adet tarihi son adetin ilk (başlangıç) günüdür. Gebelik bu gebelik haftasının daha üstünde ise eşlerin rızası olsa bile resmi kurumlarda küretaj yapılamaz. Kişi evli ise eşinin de onayı gerekirken, evli değil ise ve 18 yaşını doldurmuş ise kendi isteği ve rızası yeterlidir. Yaşı 18’den küçük bayanlarda ise veli’nin onayı gereklidir.

Gebeliğin anne veya bebek için tıbben sakıncalı olması durumunda ise (bebeğin sakatlığı ya da annenin gebeliği kaldıramayacak kadar hasta olması durumlarında) 10 haftadan daha büyük gebelikler de sonlandırılabilir. Böyle bir durumda birden fazla uzman doktorun kurul kararı vermesi gereklidir.

Yurt dışında bazı ülkelerde kullanılan düşük ilacı (RU-486) ülkemizde henüz kullanılmamaktadır. Ayrıca halk arasında adet söktürücü olarak tanınan hap ve iğneler ise gebelik sonlandırılmasında işe yaramazlar. Kesinlikle kullanmamalısınız.

Küretaj genel anestezi altında veya lokal anestezi veya spinal anestezi ile gerçekleştirilebilir. İşlem ortalama 15-20 dakika sürer. İşleme başlarken öncelikle rahim ağzı açık değilse rahim ağzının buji denen aletlerle genişletilmesi gerekir. Bundan sonra rahim içerisindeki gebeliğin boşaltılması için veya rahim içerisinden parça alınması için küret veya aspiratör denen aletler kullanılır. Küret denen aletler çeşitli boylarda olur ve kaşığa benzer, keskin kenarları ile rahim duvarları kazınarak temizlenir. Aspiratör veya vakum denen aletler ise enjektör şeklinde veya pompalı motora bağlı elektrikli şekilde olabilir, emiş gücü yaratarak rahim içerisindeki materyalin emilerek alınmasını sağlarlar. Hasta işlem bittikten kısa süre sonra evine dönebilir. Genellikle 1 hafta sonra kontrol yapılması uygundur.

Küretaj işemlerinden sonra hastada kramp tarzı ağrılar olabilir. Lekelenme şeklinde az miktarda vajinal kanamalar olabilir. Kramp ve kanamalar bir kaç gün içerisinde kendiliğinden geçecektir. Ağrılar için ağrı kesici ilaçlar reçete edilir.

Küretaj Sonrası Dikkat Etmeniz Gerekenler

– 2 hafta cinsel ilişkiye girmemeniz önerilir. Çünkü bu dönemde yapılan müdahaleden dolayı ve rahim ağzı açık olduğundan dolayı rahim içerisi enfeksiyona yatkındır.

– Kanamalar için ped kullanmalısınız, kesinlikle tampon kullanmamalısınız bu dönemde.

– Doktorunuzun belirttiği zamanda yaklaşık 1 hafta sonra tekrar kontrole gitmelisiniz, küretaj sonrası anormal bir durum olup olmadığı açısından muayene ve kontroller yapılacaktır.

– Küretajdan patolojiye gönderilen materyalin sonucunu takip etmeli ve mutlaka doktorunuza göstermelisiniz.

Küretaj sonrası aşağıdaki durumlarda hemen doktora başvurmalısınız:

– Ateş yüksekliği

– Ağrı kesici ile geçmeyen şiddetli ağrı ve kramplar

– Küretaj sonrası ilk saatlerde aşırı kanamalar olursa

– Küretaj sonrası günlerde kötü kokulu akıntınız olursa

– Küretajın üzerinden 4-5 gün geçmesine rağmen kanama kesilmezse veya artarsa

Küretajın Riskleri Nelerdir?

– Kanama: Genellikle ciddi kanama olmaz ve kısa sürede durur.

– Enfeksiyon: Nadiren küretaj sonrası rahim içerisindeenfeksiyon yani endometrit gelişebilir ve genellikle antibiyotiklere iyi cevap verir.

– Rahmin delinmesi (Uterus perforasyonu): Nadiren olmakla beraber ileri gebelik haftalarındaki küretajlarda daha sık gerçekleşir. Bu durumda hasta gözlem altına alınır, kendiliğinden bir girişime gerek kalmadan iyleşebilir ya da bazen ameliyat ile delinen bölgeyi onarmak gerekebilir.

– Rahim içerisinde yapışıklık olması (Asherman sendromu): Nadiren rahim içerisindeki dokunun travmaya anormal ve aşırı reaksiyonel cevap vermesine veya rahim içerisinin aşırı temizlenmesine bağlı yapışıklıklar oluşabilir. Bu yağışıklıklar ileri derecede olduğunda adet görememe veya kısırlık problemlerine sebep olabilir.

Prof. Dr. Cansun Demir
Kadın Hastalıkları – Doğum ve Perinatoloji Uzmanı